Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VinaFruit), cho biết Việt Nam vẫn đang nhập siêu rau, củ, quả từ Hoa Kỳ. Dù Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu rau, củ, quả lớn thứ hai của Việt Nam, sau Trung Quốc, nhưng kim ngạch nhập khẩu rau quả từ Hoa Kỳ vào Việt Nam năm 2024 vẫn cao hơn xuất khẩu.
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu rau, củ, quả từ Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt hơn 358 triệu USD, tăng 39% so với năm 2023. Một số sản phẩm ghi nhận mức tăng trưởng mạnh như:
-
Dừa: 77,7 triệu USD (+53,6%), chiếm 22% tổng kim ngạch.
-
Thanh long: 40 triệu USD (+33,2%).
-
Xoài: 31,2 triệu USD (+223,4%).
-
Hạnh nhân: Tăng trưởng kỷ lục 357,3%.
Tuy nhiên, một số mặt hàng giảm mạnh như chanh leo (-26,8%), sầu riêng (-27,9%) và nhãn (-9,2%).
Chi phí logistics cao – Rào cản lớn
Theo ông Nguyên, khoảng cách địa lý xa và chi phí logistics cao là những thách thức lớn nhất đối với rau, củ, quả Việt Nam khi xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Phần lớn các sản phẩm tươi phải vận chuyển bằng đường hàng không để đảm bảo chất lượng, ngoại trừ một số mặt hàng như dừa tươi và bưởi có thể đi bằng đường biển.
Ví dụ, giá thanh long Ecuador tại Hoa Kỳ là gần 4 USD/pound (1 pound = 454g), trong khi thanh long Việt Nam có giá gần 8 USD/pound, chủ yếu do chi phí vận chuyển bằng đường hàng không.
Bên cạnh những thách thức, Việt Nam cũng có lợi thế với một số sản phẩm đặc thù như sầu riêng đông lạnh, thanh long ruột đỏ, và bưởi da xanh, vốn có chất lượng vượt trội so với các quốc gia Nam Mỹ.
Những cơ hội và lợi thế
Việc hai nước ký kết nhiều thỏa thuận mở cửa thị trường nông sản đã tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu rau, củ, quả của Việt Nam. Ngoài ra, cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ với hơn 2-3 triệu người và lượng du học sinh lớn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy nhu cầu đối với các sản phẩm đặc trưng của Việt Nam như xoài cát Hòa Lộc, vú sữa, thanh long và bưởi da xanh.
Tăng cường chế biến sâu – Giải pháp chiến lược
Ông Nguyên nhấn mạnh rằng việc phát triển năng lực chế biến sâu là yếu tố cốt lõi để nâng cao năng lực cạnh tranh. Các sản phẩm chế biến và đông lạnh như xoài đông lạnh hiện đang được thị trường Hoa Kỳ tiêu thụ mạnh, nhờ khả năng vận chuyển bằng đường biển giúp giảm chi phí logistics đáng kể.
Các nhà máy chế biến và đóng gói xuất khẩu rau quả cần đạt chứng nhận HACCP và phải được Hoa Kỳ kiểm tra, chấp thuận. Ngoài ra, Việt Nam cũng phải kiểm soát chặt chẽ mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói để đáp ứng các yêu cầu khắt khe từ thị trường Hoa Kỳ.
Nhập khẩu trái cây Hoa Kỳ vào Việt Nam
Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu rau quả từ Hoa Kỳ vào Việt Nam năm 2024 đạt gần 544 triệu USD, tăng 64% so với năm 2023. Sự gia tăng này phản ánh xu hướng tiêu dùng ngày càng chuộng trái cây nhập khẩu cao cấp tại Việt Nam, đặc biệt từ Hoa Kỳ. Thị phần của Hoa Kỳ trong tổng kim ngạch nhập khẩu rau quả vào Việt Nam cũng tăng từ 17% (năm 2023) lên 22,42% (năm 2024).
Việc nâng cao năng lực chế biến, giảm chi phí logistics và tận dụng các lợi thế thị trường sẽ giúp rau, củ, quả Việt Nam mở rộng hơn nữa tại thị trường Hoa Kỳ, góp phần cân bằng thương mại nông sản giữa hai quốc gia.
Source: https://nongnghiep.vn/can-bang-thuong-mai-nong-san-viet-my-bai-6-chi-phi-logistics-kim-chan-rau-qua-d742789.html